Enflasyonun hızlı artışı karşısında emeklinin aylığı fatura ödemeye bile ucu ucuna yetmeye başladı. Son kararla birlikte en düşük emekli aylığı 10 bin lira oldu. İstanbul Ticaret Odası (İTO), Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Enflasyon Araştırmaları Grubu’nun (ENAG) peş peşe Nisan ayı enflasyonunun açıklamalarının ardından açlık sınırı rakamları da güncellendi. Açık sınırı Nisan ayında 17 bin 725 liraya yükselerek hem en düşük emekli aylığını hem de asgari ücreti geçti.
Nisan enflasyonunun açıklanmasıyla memur, memur emeklisi, SSK ve Bağkur emeklilerinin alacağı 4 aylık enflasyon farkı belli oldu. Böylece geride sadece mayıs ve haziran aylarının enflasyon verisi kaldı. Peki açıklanan son verilere göre emekli maaşlarıyla ilgili konuşulan zam oranı ne? En düşük emekli maaşı ne kadar olacak? Memur emeklilerinin zammı SSK ve Bağkur ile eşitlenir mi? İşte detaylar…
Önceki dönemlerde memur emeklisi ile SSK ve Bağkur emeklisinin maaş zamları eşitlenmişti. Temmuz ayında maaş zamları yeniden eşitlenir mi, yoksa memur emeklileri toplu sözleşme ve enflasyon üzerinden mi değerlendirilecek?
Konuyla ilgili merak edilenleri Yeminli Mali Müşavir ve Ekonomist Muhammet Bayram açıkladı. Bayram, konuşmasında şu ifadeleri kullandı:
“TÜİK nisan ayı enflasyon rakamlarını açıkladı. Aylık bazda bir önceki aya göre yüzde 3.18 oranında artış oldu, yıllık olarak da yüzde 70’e yakınsadı diyebiliriz. Mayıs ayında pik yapması beklenen bir enflasyon vardı. Enflasyonun yüzde 70 ile 75 arasında pik yapması bekleniyor.
Aylık enflasyon yüzde 3.18 ile bir miktar yüksek geldi. Piyasada ortalama beklenti ise 3.22 seviyesindeydi. Bu beklentinin altında geldi ancak enflasyonla mücadele için aylık enflasyonun yüzde 3’ün altına inmesi gerekmektedir. Yılın ikinci yarsından itibaren dezenflasyonist süreç başlayacak diyebiliriz.
4 aylık enflasyon ile beraber emeklilere enflasyon farkı yüzde 18.72 olarak ortaya çıkmış oldu. Burada mayıs ve haziran aylarının enflasyon farkları yok. Mayıs ve haziranda da aylık yüzde 3’lük artışlar olursa tam olarak yüzde 25’lik enflasyon farkı doğacaktır.
Bu yüzden şu anda emeklilerimizin hak etmiş olduğu zam oranı yüzde 18.72’dir. Burada sadece SSK ve Bağkur emeklileri enflasyon farkı alacak. Memur emeklileri toplu sözleşme zammı artı enflasyon farkı alacaklar. O nedenle memur emeklilerinin, SSK ve Bağkur emeklilerine göre zamlarında 5 puanlık bir azalış söz konusu.”
MEMUR EMEKLİLERİNİN ZAMMI SSK VE BAĞKUR İLE EŞİTLENİR Mİ?
Milliyet’e konuşan Bayram, memur emeklilerinin zammı konusundaki soruya ise şu şekilde yanıt verdi:
“SSK ve Bağkur emeklilerinin hak etmiş olduğu enflasyon farkı yüzde 25 ise, memur emeklileri yüzde 20 zam alacak. Ancak önceki dönemlerde SSK, Bağkur emeklileri ile memur emeklilerine aynı oranda zam yapılmıştı.
REFAH PAYI İLE BİRLİKTE ZAM BEKLENTİSİ NE?
Burada memur emeklilerinin lehine bir artışla maaş zamlarının yüzde 25’e tamamlanacağını düşünüyorum. Burada ekstra bir refah payı artışı da olacaktır. Ben 5 puanlık bir artışla birlikte hem memur emeklilerine hem de SSK ile Bağkur emeklilerine bir artış yapılacağını düşünüyorum.
MEMURLARA REFAH PAYI VERİLECEK Mİ?
Memurlara ise ekstra bir refah payı artışı olacağını düşünmüyorum. Çünkü 14-28 Mayıs seçimleri öncesi verilen bir söz vardı, bu tutuldu. Seyyanen zam artı oransal artış yapıldı. En düşük memur maaşı önce 22 bin TL seviyelerine geldi, son zamlarla birlikte bu 33 bin TL seviyesine yükseldi.
Bu da özel sektörde ücret dengesizliği yarattı. 10 yıl özel sektörde çalışan bir kişinin maaşı ile yeni memuriyete adım atmış bir kişinin maaşı aynı oldu. Memurlara seyyanen zam yapılmayarak ben bunun dengeleneceğini düşünüyorum.
EN DÜŞÜK EMEKLİ MAAŞI İÇİN TAHMİNLER NE?
En düşük emekli maaşı şu anda 10 bin TL seviyesinde. Asgari ücret 17 bin 2 TL seviyesinde. Asgari ücretle en düşük emekli maaşı arasında makas açıldı. Ara dönemde asgari ücretliye tekrar zam yapılmayacağı göz önünde bulundurulunca en düşük emekli maaşı artacaktır. Böylelikle en düşük emekli maaşı ile asgari ücret arasında makas kapatılacaktır.
Ara dönemde 17 bin 2 TL olarak asgari ücret kalırsa ve en düşük emekli maaşı 15 bin TL seviyesine gelirse bu makas kapanmış olur. O yüzden ben en düşük emekli maaşının 10 bin TL seviyesinden 15 bin TL seviyesine çıkarılması gerektiğini düşünüyorum.
KÖK MAAŞ İLE EN DÜŞÜK EMEKLİ MAAŞI EŞİTLENMELİ Mİ?
En düşük emekli maaşının kök maaşa eşitlenmesi ile bundan sonra enflasyon farklarından daha fazla yararlanılması durumu olacaktır. Emekli kişiler bundan sonra ne alacağını daha iyi hesap edebilir. ‘Kök maaş neydi, en düşük emekli maaşı neydi?’ sorunu yüzünden maaşlarını tam olarak hesaplayamıyorlar. En düşük emekli maaşının kök maaşa eşitlenmesi büyük bir reform olacaktır.”
